Trong thú chơi cây cảnh truyền thống, mai vàng thường được nhắc đến nhiều, gắn liền với dịp Tết cổ truyền. Nhưng bên cạnh đó, Nhất Chi Mai – loài hoa thanh khiết, tinh tế – cũng ngày càng được yêu thích. Khác với cây ở vườn mai vàng bến tre vốn nở rực rỡ trong nắng phương Nam, Nhất Chi Mai lại mang dáng vẻ trang nhã, thường xuất hiện ở miền Bắc với khí hậu lạnh. Bài viết này sẽ hướng dẫn chi tiết cách trồng và chăm sóc Nhất Chi Mai, từ khâu chọn đất, nhân giống đến kỹ thuật cắt tỉa và dưỡng cây nở hoa đúng dịp Tết.
Trong thơ ca và hội họa, Nhất Chi Mai được xem như biểu tượng của người quân tử kiên trung, không khuất phục trước nghịch cảnh. Những cánh hoa trắng tinh khôi hé nở vào tiết cuối đông, báo hiệu mùa xuân mới sắp về. Đây không chỉ là một loài hoa, mà còn là tinh thần thanh cao, bất khuất.
Nhất Chi Mai có tên khoa học Prunus mume Sieb. & Zucc, thuộc họ hoa hồng, có nguồn gốc từ vùng khí hậu lạnh. Cây thuộc dạng thân gỗ, gốc xù xì, lá xanh nhọn. Hoa thường nở thành chùm, nụ đỏ, khi bung cánh sẽ chuyển sang trắng pha hồng rất tao nhã.
Đất trồng phải thoát nước tốt, vì rễ Nhất Chi Mai nhỏ, dễ bị nghẹt. Có thể trộn đất thịt với phân chuồng hoai mục và xơ dừa để tăng độ tơi xốp, giúp cây dễ bám rễ.
Tưới vừa đủ 2–3 lần/tuần, tránh tưới nhiều gây úng hoặc tưới quá ít khiến cây héo. Nước chỉ cần đủ làm ấm đất.
Người trồng thường dùng các loại nước hữu cơ như nước vo gạo, nước ốc ngâm hoặc nước giải pha loãng để bổ sung dinh dưỡng. Tránh lạm dụng phân NPK hóa học vì dễ làm cây chảy nhựa trong mùa hè.
Đây là bệnh thường gặp nhất. Nguyên nhân có thể do úng nước, sương muối hoặc nấm. Khi thấy hiện tượng chảy nhựa, cần giảm tưới, đồng thời phun dung dịch vôi – lưu huỳnh pha loãng hoặc thuốc đặc trị nấm Venri.
Việc cắt tỉa không chỉ giúp cây giữ dáng đẹp mà còn kích thích ra chồi mới. Nên tiến hành:
Cắt sớm, đúng thời điểm giúp Nhất Chi Mai nảy mầm khỏe và bung nụ đều đặn.
Để cây nở hoa đúng dịp Tết, khâu tuốt lá rất quan trọng. Người trồng thường bắt đầu vào cuối tháng 10 âm lịch, tức trước Tết khoảng 50–60 ngày. Tuốt lá đúng lúc sẽ kích thích cây ra nụ, hoa bung đúng thời gian mong muốn.
Trong quá trình chăm sóc, người chơi nên thường xuyên tham khảo kỹ thuật từ các nhà vườn uy tín. Nhiều điểm bán mai vàng hiện nay cũng chia sẻ kinh nghiệm chăm sóc Nhất Chi Mai cho khách hàng, giúp người mới chơi tránh được các sai lầm thường gặp.
Nhất Chi Mai là loài cây quý hiếm, mang nhiều giá trị văn hóa và tinh thần. Việc trồng và chăm sóc cần sự tỉ mỉ, từ chọn đất, nhân giống đến cắt tỉa, bón phân và phòng bệnh. Khi nắm vững kỹ thuật, người chơi không chỉ có được cây đẹp mà còn cảm nhận trọn vẹn giá trị tinh thần mà loài hoa này mang lại. Và nếu bạn yêu thích những giống mai khác bên cạnh Nhất Chi Mai, chắc hẳn bạn cũng từng thắc mắc: Có bao nhiêu loại mai vàng? Mai vàng ở đâu đẹp nhất – một chủ đề thú vị để tiếp tục khám phá trong hành trình tìm hiểu về thế giới mai vàng phong phú của Việt Nam.